Η ίδρυση της Μονής Δοχειαρίου ανάγεται στο 10ο αιώνα και ιδρυτής της είναι ο Ευθύμιος, μαθητής και συνασκητής του Οσίου Αθανασίου του Αθωνίτη, ο οποίος είχε την υπηρεσία του “Δοχειάρη” στη Μονή της Μεγίστης Λαύρας, εξού και η ονομασία Δοχειαρίου.
Στην αρχή κτίστηκε στο όνομα του Αγίου Νικολάου. Αργότερα από διάφορα θαύματα των Αγίων Αρχαγγέλων Μιχαήλ και Γαβριήλ, πανηγυρίζει κάθε 8 Νοεμβρίου στη Σύναξη των Αρχαγγέλων. Στα μέσα του 16ου αιώνα (1568) κτίστηκε και εικονογραφήθηκε ο καθολικός Ναός και η τράπεζα.
Οι τοιχογραφίες του Καθολικού αποδίδονται στον Κρητικό ζωγράφο Τζώρτζη. Η τοιχογράφηση της τράπεζας χρονολογείται στα 1676 και 1700. Επίσης αξιοσημείωτη είναι και η βιβλιοθήκη της Μονής, όπου εκτός από τα πολύ σημαντικά ιστορικά έγγραφα, φυλάσσονται 441 χειρόγραφα και 3.000 έντυπα βιβλία. Σε μικρό ναό δίπλα στην τράπεζα βρίσκεται σε τοιχογραφία η θαυματουργή εικόνα της ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΓΟΡΓΟΫΠΗΚΟΟΥ.
Kατέχει τη δέκατη θέση ανάμεσα στις Aθωνικές μονές. Mετατράπηκε σε κοινόβιο το 1980 με σιγίλιο του Οικουμενικού Πατριάρχη Δημητρίου.
Στις μέρες μας, η Μονή Δοχειαρίου αριθμεί είκοσι πέντε μοναχούς και πέντε εξαρτηματικούς.
H Μονή Δοχειαρίου δεν έχει Κελλιά εκτός από εκείνο των Aγίων Πάντων στις Καρυές που χρησιμοποιείται ως αντιπροσωπείο, έχει όμως αρκετά Καθίσματα.
